w klasie
  • rzucić piłkę czy piłką?
    17.02.2012
    17.02.2012
    Moja wątpliwość dotyczy czasownika rzucać, a dokładniej kwestii, z którym łaczy się przypadkiem. Czy poprawne jest wyrażenie rzucać piłkę, czy też rzucać piłką?
  • szyk przydawki przymiotnikowej

    27.04.2023
    27.04.2023

    Szanowni Państwo!

    Skomplikowana gramatyka przydaje wdzięku językowi polskiemu. Fascynująca jest odmiana rzeczowników i przymiotników przez przypadki i liczby, ponadto szyk wyrazów jest nieco inny niż w języku angielskim, niemieckim, francuskim czy nawet w spokrewnionych i bliskich nam geograficznie językach słowiańskich. Nie jestem polonistą, ale lubię zastanawiać się nad urokiem naszej mowy ojczystej. Przychodzi mi tu na myśl moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski. Ta prestiżowa uczelnia, która należy dzisiaj do europejskiej czołówki, działała przez pewien czas w XIX wieku jako Szkoła Główna. Z kolei w Radomiu do niedawna istniała Wyższa Szkoła Inżynierska (późniejsza Politechnika Radomska). Te przykłady pokazują, że jeśli w nazwie uczelni w języku polskim występuje jeden przymiotnik, to znajduje się za rzeczownikiem, natomiast w przypadku dwóch przymiotników jeden z nich stoi przed rzeczownikiem, zaś drugi następuje po rzeczowniku.


    Kojarzy mi się z tym także Szkoła Główna Handlowa, jedna z najlepszych szkół wyższych w Warszawie, Polsce i Europie. Studia ekonomiczne na SGH wybrało wiele osób z mojej klasy licealnej, na tej uczelni nauki pobierał też Piotrek Jeliński, z którym w lecie 2000 r. mieszkałem w jednym pokoju w Kalifornii, kiedy pracowałem w USA. Chciałbym wiedzieć, czy nazwa „Szkoła Główna Handlowa” jest poprawna, czy też powinniśmy mówić „Główna Szkoła Handlowa”? Wszyscy przyzwyczailiśmy się do nazwy „Szkoła Główna Handlowa”, jej zmiana byłaby nierealistyczna i wiązałaby się ze znacznymi kosztami. Tym niemniej ciekawi mnie, co językoznawcy sądzą na ten temat. Czy Państwa zdaniem sformułowanie „Szkoła Główna Handlowa” jest prawidłowe?

    Z góry dziękuję za Państwa odpowiedź.


    Z poważaniem

    Adrian Fröhlich

  • Trzy pierwsze raty
    26.06.2020
    26.06.2020
    Wojciech Mann w swoim poście na Facebooku uznał, że sformułowanie trzy pierwsze raty jest błędne. Czy ma rację?
  • wyznawca heterodoksji
    3.05.2014
    3.05.2014
    Szanowni Państwo, interesuje mnie słowo określające osobę wyznającą heterodoksję. Czy jest to heterodoks, heterodoksa czy może heterodokta? A może wszystkie te formy są prawidłowe?
  • zapis liczb
    7.03.2006
    7.03.2006
    Dzień dobry.
    Mam pytanie o to, jak zapisywać liczby w tekście, np. w artykule zawierającym pewne dane liczbowe, ale nie w nadmiarze. Jednocyfrowe zapisuję z reguły słownie (cyfry pozostawiam np. w wyliczeniach 1-5 owiec, 8 psów), a dłuższe – cyframi, ale pełne setki – zazwyczaj słownie. Czy popełniam błąd, mieszając rodzaje zapisu? I czy jest tutaj jakaś dobra zasada?
    Małgorzata
  • dziecko przygotowujące się do przyjęcia Pierwszej Komunii Świętej

    20.04.2023
    20.04.2023

    Dzień dobry,

    pracuję nad tekstem dotyczącym nazwania jednym słowem dziecka, które dostąpi Pierwszej Komunii Świętej. Na Państwa stronie znajduje się wyjaśnienie sprzed ponad 10 lat. Czy mogłabym prosić o obecne stanowisko poradni w tej sprawie? Będę wdzięczna o szybką odpowiedź, pozdrawiam!

    Paula Dąbrowska

  • Gadu-gadu, a walizka po peronie skacze
    29.06.2012
    29.06.2012
    W Polityce z 23 marca 2002 Ludwik Stomma napisał m.in.: „I taką właśnie porę roku wybrał nasz ukochany minister zdrowia, by zrobić istny podrzut myszaty (jest i taka ohyda), ogłaszając, iż środki antykoncepcyjne nie będą refundowane. Oczywiście gadu-gadu, a walizka po peronie skacze (…)”. Jakie jest źródło owego powiedzenia o skaczącej walizce? Wielu 50- i 60-latków z mojego otoczenia go używa.
  • Ile mamy rodzajów?
    24.09.2011
    24.09.2011
    Dzień dobry,
    moje pytanie dotyczy podziału na rodzaj przymiotnika, rzeczownika i czasownika. Czy w l. pojedynczej wyróżniamy r. męski, żeński i nijaki, a w l. mnogiej r. męskoosobowy i niemęskoosobowy (czy po prostu r. męski, żeński i nijaki)? Spotkałam się z podziałem l. pojedynczej na męski (w ramach którego wydzielamy m.in. r. męskoosobowy), żeński i nijaki? Jaki jest podział klasyczny (szkoła podstawowa, liceum, gimnazjum), a jaki akademicki (szkoła wyższa)?
    Z poważaniem
    Patrycja Redzińska
  • Mickiewicz-improwizator
    16.12.2012
    16.12.2012
    Podczas korekty natknąłem się na takie oto rzeczowniki złożone: Mickiewicz-improwizator, Mickiewicz-poeta, kobieta-poetka. Według mnie są to zestawienia, w związku z czym wskazana by była pisownia rozdzielna. Czy mam rację?
  • nazwy liter
    2.12.2011
    2.12.2011
    Gdy niedawno słuchałem w telewizji materiału o Gromosławie Cz., zastanowiło mnie, czy aby na pewno inicjał nazwiska powinno się wymawiać jako czy. Bo może jednak cze, przez znalogię do ce? A co z innymi podwójnymi głoskami: powinno być: Jerzy szy czy esz? Jan rzy, rzet czy er zet? Maria dzy czy może dzet? Anna si, zi czy , ziet?
    Wojciech T. (z całą pewnością [te] :)
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego